Glisemik İndeks
Glisemik indeks, yiyeceklerin içerdiği karbonhidratların kan şekerini hangi hızda yükselttiği ya da hangi hızda kana karıştığının ifadesi olan sayısal bir değerdir. Her yiyecek kendine özgü bir glisemik indeks değerine sahiptir ve içerdiği karbonhidrat farklı zaman zarfında kana karışır. Bu değer 0-100 arasında olup tavan değer olan 100 glikoza aittir. Kana en çabuk karışıp kan şekerini en hızlı yükselttiği için glikoz için 100 değeri belirlenmiştir. Kana daha yavaş karışarak kan şekerini daha geç yükselten yiyecekler ise genellikle 0-50 arasındaki değerlere sahip olmaktadır.
Glisemik indeks tablosu neden önemli?
Aşağıda görüldüğü gibi basit şekerlerden ve rafine gıdalardan yapılmış yiyecekler oldukça yüksek glisemik indeks değerine sahiptir. Bu besinler kan şekerini son derece hızlı bir biçimde yükseltir ve çok çabuk acıkmamıza sebep olur. Halbuki nohut fasulye gibi baklagiller son derece düşük glisemik indeks değerine sahip olup uzun süre tok kalmamızı sağlar. Bu da öğün aralarındaki gereksiz atıştırmalarımızın önüne geçer. Değerleri ezbere bilmek durumunda değiliz. Burada amaç, özellikle çok yüksek ve yüksek değerli besinleri öğrenmek ve olabildiğince o besinleri az ya da ölçülü tüketmek.
ÇOK YÜKSEK (!) | YÜKSEK | ORTA | DÜŞÜK | |||
Mısır şurubu | Bal | Kivi- çiğ muz | Nohut – Fasulye | |||
Glikoz | Mayonez | Hindistan cevizi | Yoğurt – Lor peyniri | |||
Nişasta | Kestane | Tam buğday makarnası | Havuç ve Pancar (çiğ) | |||
Patates | Üzüm | Yer elması | Armut – Ayva – Elma | |||
Pirinç ve türevleri | Cips | Elma suyu-süt | Badem – Ceviz – Fındık | |||
Mısır ve türevleri | Çikolata | Greyfurt suyu | Kiraz – Erik – Çilek | |||
Puding | Makarna | Bezelye | Limon – Mandalina – Portakal | |||
Beyaz ekmek | Ananas | Ananas ve suyu | Yumurta | |||
Bira | Dondurma | Havuç suyu | Patlıcan – Karbanahar – Enginar | |||
Pişmiş havuç-şalgam | Kayısı | Karışık tam tahıllar | Domates suyu – Domates | |||
Karpuz | Ketçap | Tahin | Sarmısak – Soğan – Kereviz | |||
Mısır gevreği | Hardal | Yulaf | Kabak çekirdeği | |||
Muhallebi | Nutella | Fıstık ezmesi | Marul – Roka – Maydanoz – Dereotu | |||
Bisküvi | Kurabiye | Bulgur | Yer fıstığı – Çam fıstığı | |||
Gazlı içecekler | Pasta | Tam irmik | Keçiboynuzu | |||
Rafine beyaz şeker | Şeftali | Kızarmış tam buğday ekmeği | Salatalık – Ispanak – Lahana – Biber | |||
Muz | Mango | Kuru erik | Brüksel lahanası – Turp | |||
Reçel | İncir | Fava – kahverengi pirinç | Böğürtlen – Dut – Vişne – Ahududu | |||
Marmelat | Pizza | Trabzon hurması | Zencefil – Yulaf – Taze fasulye | |||
Hamur tatlıları | Kavun | Kızılcık | Turşu – Zeytin | |||
Bulgur pilavı | Domates sosu | Mercimek – Soya unu | ||||
Et ürünleri Tavuk, Balık vs) |